Owulacja jest jednym z kluczowych procesów w cyklu menstruacyjnym każdej kobiety. To moment, w którym dojrzewająca komórka jajowa jest uwolniona z jajnika i jest gotowa do zapłodnienia. Kobiety starające się o dziecko powinny wiedzieć zatem, jak rozpoznać moment owulacji. Poznaj jej objawy i metody obliczania dni płodnych.
Co to jest owulacja?
Owulacja to proces fizjologiczny, który polega na uwalnianiu dojrzałego jaja z jajnika. Jest to jeden z kluczowych etapów cyklu menstruacyjnego, który zachodzi zazwyczaj około połowy cyklu menstruacyjnego, czyli około 14. dnia przy typowym 28-dniowym cyklu. Wato wiedzieć jednak, że u niektórych kobiet owulacja może się pojawić wcześniej lub później.
Podczas owulacji dochodzi do pęknięcia pęcherzyka jajnikowego, zwanego pęcherzykiem Graafa, i uwolnienia dojrzałego jaja. Jest to możliwe dzięki wzrostowi poziomu hormonu luteinizującego (LH), który wywołuje uwalnianie jaja. Uwalniane jajo zostaje przechwycone przez strzępki jajowodu i przenoszone do jamy brzusznej. Tam może być schwytane przez komórki jajowodu i przeniesione w kierunku macicy, gdzie może dojść do zapłodnienia przez plemniki.
Owulacja jest istotnym momentem w kontekście płodności, ponieważ w trakcie tego procesu największa jest szansa na zajście w ciążę. Dlatego wiele par planuje starania o dziecko w okolicach owulacji. Stosują wówczas różne metody monitorowania owulacji, takie jak badanie temperatury bazalnej, testy owulacyjne czy obserwacja wydzielanego śluzu.
Owulacja – objawy
Pewne fizyczne i emocjonalne objawy mogą wskazywać na to, że kobieta przeżywa owulację. Najbardziej charakterystycznym objawem jest śluz szyjkowy o konsystencji przypominającej białko surowego jaja. Jest to naturalna reakcja organizmu na zmiany hormonalne podczas owulacji.
Pozostałe objawy owulacji:
- zwiększone libido
- wzrost temperatury ciała
- ból w podbrzuszu
- delikatne plamienia
- bolesność piersi
- zmiana nastroju
- zwiększona czułość i opuchnięcie piersi
- nasilone odczucie smaku i zapachu
- lekkie bóle głowy
- skoki energii
- drobne bóle pleców lub miednicy
- delikatne skurcze macicy
- wzrost wydzieliny pochwowej
Nie u każdej kobietywystąpią wszystkie, powyższe objawy. Warto zatem obserwować swój organizm, by być świadomą zmian w nim zachodzących.
Jak obliczyć dni płodne?
Aby obliczyć swoje dni płodne, można stosować tzw. kalendarzyk małżeński lub po prostu śledzić objawy charakterystyczne dla owulacji.
Metoda kalendarzykowa polega na obserwowaniu regularności cyklu miesiączkowego. Większość kobiet ma cykl trwający od 28 do 32 dni. Najbardziej płodne dni przypadały będą na około 14. i 15. dzień przed przyszłą miesiączką. Aby obliczyć dni płodne, należy odjąć od przewidywanego dnia rozpoczęcia kolejnej miesiączki 14 dni.
Druga metoda – monitorowanie objawów płodności – polega na obserwowaniu zmian wytwarzanych przez organizm kobiety. Mogą to być zmiany w wyglądzie i konsystencji śluzu szyjkowego czy podwyższenie temperatury bazalnej. Temperatura bazalna podwyższa się po owulacji, więc jej regularne mierzenie codziennie rano może pomóc określić, kiedy są dni płodne.
Niektóre kobiety korzystają również z testów owulacyjnych, aby określić najbardziej płodne dni w swoim cyklu. Test owulacyjny działa na zasadzie mierzenia poziomu hormonu LH (hormonu luteinizującego) w moczu kobiety.
W normalnym cyklu menstruacyjnym poziom LH jest niski przez większą część cyklu, a następnie gwałtownie wzrasta około 24-48 godzin przed owulacją. Test owulacyjny pozwala zaobserwować ten wzrost, informując kobietę o zbliżającym się czasie owulacji.
Aby przeprowadzić test, kobieta powinna zbadać swoją próbkę moczu (najlepiej codziennie o tej samej porze) w czasie, gdy jest najbardziej prawdopodobne, że ma wzrost LH. Najlepiej około 11-17 dnia cyklu, licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki.
Test owulacyjny może być wykonywany za pomocą testów w pasku, które są zanurzane w próbce moczu, lub za pomocą testów cyfrowych, które wymagają zebrania próbki moczu w kubku i zastosowania do niej specjalnego złącza.
Po wykonaniu testu owulacyjnego, wynik jest interpretowany na podstawie kontroli linii i linii testowej, która pokazuje poziom LH. Jeśli linia testowa jest ciemniejsza lub równie ciemna jak kontrolna, oznacza to, że wystąpił wzrost LH, a owulacja może być bliska.